B-Corporations duidelijk uitgelegd

Waar streven bedrijven precies naar? 

Vijftig jaar geleden publiceerde de econoom Milton Friedman een impactvolle essay in de New York Times. Zijn boodschap was duidelijk: de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven is het verhogen van de winst. 

Oftewel, het enige doel van bedrijven is om binnen de regels van de wet zoveel mogelijk geld te verdienen. Dit staat bekend als de ‘Shareholder Theory’ – een theorie die in de jaren ‘70 enorm populair werd. Hierdoor kwamen bedrijven er gemakkelijk mee weg om weinig/niks bij te dragen aan het algemeen belang zoals de samenleving en het milieu.

Sindsdien is onze wereld drastisch veranderd en daarmee ook de manier waarop we zaken
doen. Er zijn grote problemen op het gebied van verschillen in sociaal economische status en etniciteit, om nog maar te zwijgen over de wereldwijde klimaatverandering. Om deze redenen zijn sommige bedrijven op zoek naar een betere versie van kapitalisme. Consumenten, werknemers en de kapitaalmarkten dringen er allemaal op aan dat “het bedrijfsleven niet langer een deel van het probleem moet zijn, maar een deel van de oplossing”. 

Een nieuw soort kapitalisme?

Om een nieuw soort kapitalisme te creëren moeten er stappen worden genomen. De oprichting van de B Corporation is een van die stappen – een organisatie die bedrijven verantwoordelijk houdt voor het maken van een sociale impact en de invloed die ze hebben op het milieu.

Het B Corp proces is behoorlijk streng. Hierdoor kunnen gecertificeerde bedrijven bewijzen
dat ze daadwerkelijk goede dingen doen volgens een betrouwbare maatstaf. Het is makkelijk om te beweren dat je een ‘groen’ en ‘goed’ bedrijf bent, maar mensen willen vandaag de dag bewijs zien.

In 2019 zei de non-profit organisatie Business Roundtable dat een modern bedrijf aan meer moet denken dan winst maken: “Er moet geïnvesteerd worden in werknemers, het milieu moet beschermd worden en de omgang met leveranciers moet eerlijk en ethisch zijn”. Uit een recent vervolgonderzoek bleek echter dat dit geen significante verandering teweeg bracht.
Gelukkig maakt het certificeringsproces van B Corp wel een verschil omdat de nadruk ligt op het nemen van verantwoordelijkheid. Harvard Business Review beschrijft het als een manier om te stoppen met “het aannemen van een persona van een verantwoordelijke burger, terwijl de nadruk uiteindelijk toch gewoon ligt op winst maximaliseren”.

Hoe werkt een B Corporation?

Het is allemaal begonnen met het B Lab. Dit is een non-profit organisatie die 12 jaar geleden is opgericht. Het doel van deze organisatie is een balans te vinden tussen zoveel mogelijk winst maken en het maken van een sociale impact.

De non-profit heeft een certificeringsproces ontwikkeld die door een derde partij wordt gereguleerd – het zogenaamde B Corp certificaat. Je kunt dit vergelijken met het Fairtrade label voor producten of het Eko-keurmerk voor biologische producten, maar dan voor bedrijven. Wanneer een bedrijf gecertificeerd wilt worden, moeten ze een online assessment doorlopen. 

Als een bedrijf door de B Impact Assessment komt, ontvangen ze een B Corp certificaat.

Er zijn maar zo’n 3.500 gecertificeerde B Corporations, waaronder: Ben & Jerry’s, Warby Parker, Patagonia en Lemonade.

Het onderzoek beoordeelt het bedrijf als geheel en niet enkel op het product dat ze aanbieden. De vijf gebieden waar de focus op ligt zijn: community, bestuur, medewerkers, klanten en het milieu. Deze vragenlijst kan door iedereen (gratis) ingevuld worden maar is een behoorlijke kluif. In totaal zijn er 150 vragen die zich verdiepen in elk onderdeel van het bedrijf. Er wordt onder andere gevraagd naar liefdadigheid, personeelsbeleid, de tevredenheid van de klanten en de supply chain.

Wat voorbeelden van vragen die gesteld worden zijn: Pakt jouw product of dienst een sociaal
of economisch probleem aan voor of via de klanten? Wat is het totale energieverbruik in de afgelopen 12 maanden? Wat is het laagste salaris in het bedrijf, berekend op uurbasis? Hoe
zit het met stagiaires, personeelswerving en gezondheids- en wellness-programma’s voor werknemers?

Elk bedrijf krijgt aan het einde van deze vragenlijst een score. Er zijn minimaal 80 punten
nodig (van de 200) om in aanmerking te komen voor een B Corp certificaat. Het is dus geen systeem dat aangeeft of je het wel of niet gehaald hebt, maar meer een evaluatie. Dit betekent dat bedrijven die zich inzetten om een positieve impact te maken, zich altijd kunnen blijven ontwikkelen en verbeteren om deze impact nog significanter te maken.

Verantwoordelijkheid is essentieel 

Bedrijven kunnen op elk moment worden gevraagd bepaalde documenten aan te leveren. De beoordelingscommissie van B Lab controleert deze informatie vervolgens om na te gaan of de organisaties nog steeds doen wat ze claimen te doen. Lemonade is bijvoorbeeld gevraagd om data te overleggen die inzicht gaf in het gebruik van energie, ons CO2 uitstoot en afvalbeheer.

Ook moeten bedrijven een juridisch kader creëren waarin staat beschreven dat er bij elke beslissing rekening wordt gehouden met alle belanghebbende partijen.

Een B Corp erkent dat ze verantwoording moeten afleggen aan de werknemers, het milieu en de hele samenleving.

Wanneer we het hebben over ‘belanghebbenden’ bedoelen we niet alleen aandeelhouders. Een traditioneel bedrijf focust zich vaak alleen op het bestuur of degenen die aandelen bezitten. Een B Corp daarentegen neemt het begrip belanghebbenden wat breder. Onder de stakeholders van een B Corp vallen onder andere de werknemers, de leveranciers en het milieu.

Als je succes meet aan de hand van hoeveel winst er gemaakt wordt en geen rekening houdt met vervuiling, maatschappelijke onrust en eventuele ongelijkheid die jouw bedrijf veroorzaakt, dan schets je geen realistisch beeld. In zo’n situatie wordt jouw portemonnee dikker terwijl de maatschappij om je heen hier alleen maar onder lijdt.

Een B Corp worden

Het is niet bepaald makkelijk om een B Corp te worden. Het zegt dus heel wat als een bedrijf het certificaat krijgt. Meer dan 100.000 bedrijven hebben zich sinds de lancering in 2006 aangemeld, maar slechts iets meer dan 3.500 bedrijven – waaronder Ben & Jerry’s, Warby Parker, Patagonia, the Guardian, Kickstarter en Lemonade – hebben het certificaat in ontvangst mogen nemen. Er zijn natuurlijk ook Nederlandse bedrijven die het gelukt is een B Corp certificaat binnen te slepen. Een paar van deze Hollandse B Corps zijn: Tony’s Chocolonely, Dopper en Snappcar. 

De media en consumenten geven constant aan hoe belangrijk het is dat bedrijven een sociale missie hebben. Je zou dus denken dat alle bedrijven hard werken om ook een B Corp status te krijgen. Maar in de praktijk is dit helaas niet zo. Onderzoek van Harvard Business Review toont aan dat organisaties vaak zeggen dat ze een positieve sociale impact willen maken en dit willen integreren in hun businessmodel, maar dat ze hier uiteindelijk geen capaciteit voor hebben. Dus als puntje bij paaltje komt, worden er geen veranderingen doorgevoerd.

Het B Corp proces is dus geen makkie. Jamie Oliver vergeleek in een recent interview het krijgen van een certificatie voor de Jamie Oliver Group met aangifte doen bij de Engelse belastingdienst. Om het in zijn woorden te zeggen: “Het is fucking moeilijk. De belastingdienst is kinderspel vergeleken met het krijgen van een B Corp certificaat”. 

James Bartle, oprichter van Outland Denim, vertelde aan Vogue dat bedrijven die tijd en
energie steken in een B Corp certificering daadwerkelijk doen wat ze beweren te doen. “Als je niet wilt dat de tekortkomingen van je bedrijf openbaar worden gemaakt, kom je liever niet bij B Corp in de buurt”, zegt James. “Het is het zeker niet waard dit proces te doorlopen als marketing stunt”.

Lemonade werd opgericht met de missie verzekeringen te transformeren van een noodzakelijk kwaad naar een maatschappelijk belang. Onze keuze om een B Corp te worden zorgt voor een legale verplichting deze doelstelling uit te voeren. Dit vereist dat we eerlijk zijn over wat wij ‘juist’ vinden en wat niet. Door middel van initiatieven zoals ons Giveback programma en onze houding ten opzichte van het bezit van wapens en ons kolengebruik, proberen we duidelijk te maken waar wij achter staan. Deze missie delen we met de B Corp community – een club waar we trots op zijn deel van uit te maken.